Umræða og fréttir

Páll Matthíasson, forstjóri Landspítala, segir eina af meginástæðum minnkandi framleiðni íslenskra lækna, sem mæld sé af McKinsey, megi rekja til kjarasamninga frá árinu 2015. Markmiðið hafi verið að minnka „allt of mikið“ álag á þá

Tölur um minnkandi framleiðni lækna hér á landi, sem vísað er í í skýrslu heilbrigðisráðuneytisins sem byggir á greiningu ráðgjafarfyrirtækisins McKinsey og kom út í vetur, eru villandi. Þetta segir Páll Matthíasson, forstjóri Landspítala, og að hann taki þar undir ábendingar heilbrigðisráðuneytis í formála skýrslunnar.

Páll segir að ekki hefði verið hægt að keyra endalaust áfram á þrótti lækna eins og gert var eftir hrun. Læknar á Íslandi hafi í mælingu McKinsey frá árinu 2013 afkastað nærri helmingi meiru en læknar á sænskum háskólasjúkrahúsum. Með sömu framleiðni hefðu íslenskir læknar verið keyrðir út. Álagið hafi verið ómannúðlegt og því leiðrétt í „tímamóta“-kjarasamningum 2015.

„Læknar fengu þá meira frí en þeir höfðu áður haft. Þetta voru álagstengd frí,“ segir Páll og bendir á að á árunum 2015 til 2019 hafi læknum á Landspítala fjölgað um 98 stöðugildi, aðallega til að mæta þessu. „Þetta er aðalskýringin á að framleiðni lækna hefur minnkað.“

Páll bendir á að ekki sjáist sama lækkun í framleiðni í störfum lækna utan spítalans. Samanburðurinn sé enda ósanngjarn. „Kjarasamningur SÍ við lækna á stofum gerir ekki ráð fyrir álagstengdum fríum. Það er því ekki nema von að framleiðnin hafi ekki lækkað þar.“

Fleira skýri að læknum hafi fjölgað. Unnið hafi verið markvisst að því að fjölga sérnámslæknum. „Eðli málsins samkvæmt eru sérnámslæknar ekki með sömu framleiðni enda í námshlutverki.“

Páll bendir á að nú mælist framleiðni lækna á Landspítala sú sama og á samanburðarsjúkrahúsinu á Skáni. „Viljum við að læknarnir okkar búi við miklu meiri vinnuþrælkun en er í Svíþjóð?“ Hann bendir einnig á að kostnaður við hvert stöðugildi læknis sé 5-15% lægri hér á landi en á Skáni, samkvæmt skýrslunni.

Minni afköst og fjölgun starfsmanna utan framlínu hafa vakið athygli. Á það er til að mynda bent í leiðara Viðskiptablaðsins þann 12. febrúar. Páll segir ljóst að samanburðarskekkjur séu í skýrslunni milli landa. Raunin sé sú að framleiðni íslenskra sjúkrahúsa og hlutfall klínísks starfsfólks sé á svipuðu róli og í flestum helstu samanburðarlöndum. „Á sama tíma er kostnaður á hvern sjúkling miklu lægri á Íslandi en hinum Norðurlöndunum, nema í Finnlandi, eins og sést í skýrslu McKinsey.“

Hann bendir einnig á að stefna stjórnvalda hér hafi verið að sameina stoðþjónustu við aðra heilbrigðisþjónustu undir merkjum Landspítala, til að ná hagkvæmni í rekstri. Sú miðlæga þjónusta sé utan sjúkrahúsa í Svíþjóð.

„Svo má hafa í huga að í hruninu urðum við að skera niður um 20%. Við reyndum að vernda klíníska sérþekkingu og sögðum í staðinn upp ófaglærðu starfsfólki eða starfsfólki í stoðþjónustu.“ Kvartað hafi verið yfir skorti á þessum stuðningi við sérhæfðu störfin. „Það er að hluta til fólkið sem við höfum verið að ráða.“

Landspítali vill DRG-fjármögnun

„Já,“ segir Páll Matthíasson, forstjóri Landspítala við DRG-fjármögnun, sem byggist á þjónustutengdri fjármögnun spítala.

„Landspítali hefur notað DRG-kerfið innanhúss síðustu 15 ár og við höfum barist fyrir því síðasta áratug að því sé komið á í fjármögnun til spítalans. Við höfum verið í prufukeyrslum undanfarin ár með Sjúkratryggingum Íslands. Það hefur gengið hægar en við hefðum viljað. En það virðist vera að gerast og við fögnum því,“ segir hann.