Umræða og fréttir

Það eru sviptingar í lífi okkar Íslendinga.

Eitt tekur við af öðru. Í á annað ár höfum við fengið nýjar óvæntar stórfréttir með morgunkaffinu, aftur og aftur. Fréttir af atburðum sem varða tilvist okkar, framfærslu, framtíð og  öryggi. Efnahagur Íslendinga tekur bakföll og náttúruöflin láta til sín taka. Blikur eru á lofti varðandi stjórnun heilbrigðiskerfisins, enn og aftur. Eins og í veðurfræðinni, eru slík ský merki um breytingar, en til góðs eða ills, tja . . .

Forsvarsmenn landsins reyna að taka í taumana og ekki eru allir á eitt sáttir. Það svíður undan sparnaðaraðgerðum. Menn eru uppgefnir á að tala úr sínum ranni, fyrir góðum málstað og skynsamlegum aðgerðum, sem ekki virðist tekið mark á.

Á sama tíma og þjóðin logar og berst, með orðum, í reiði, með aðgerðum, virðist mér sem sú sama þjóð sé í einhvers konar átaki. Átaki til að bjarga sér, að sinna sér, að bæta það sem stendur nær hverjum og einum. Götur og stígar eru fullir af hjólandi fólki á leið til vinnu eða annarra erinda, stórir hópar fólks hlaupa um í þéttbýli og óbyggðum, fjöllin eru troðin af kappsömu fólki að njóta sín og reyna sig, prjónað er á Íslandi sem aldrei fyrr, og aðrar hannyrðir eru stundaðar hvarvetna, heimaræktun grænmetis blómstrar, fólk vill kaupa beint frá býli og íslenskt. Þetta líkist ekki  þjóð sem er að gefast upp. Eru blikur á lofti?

Heilbrigðiskerfið okkar hefur verið skorið niður og verður enn. Heilbrigðiskerfi sem við höfum verið ánægð með og gefið mjög góða raun. Sviptingar í stjórnun þess er áhættusamar. Hvað mun tapast sem erfitt verður að bæta upp?

Læknafélag Íslands hefur ítrekað varað við niðurskurði í heilbrigðiskerfinu. Læknafélagið hefur einnig varað við læknaskorti og sýnt fram á fækkun í stéttinni og bent á líkur á enn frekari fækkun. Undirmönnun í heilsugæslu er mikið áhyggjuefni. Aðlöðun ungra lækna til að starfa hér heima er erfið við þessar aðstæður. Álag á lækna eykst, eins og aðra heilbrigðisstarfsmenn, við fækkun stöðugilda í sparnaðaraðgerðum.

Samningar ríkisins um ýmsar heilbrigðisstofnanir og læknisverk eru óvissir í náinni framtíð. Það er óviðunandi. Sviptingar í þjónustu kunna ekki góðri lukku að stýra.

Þróun þessa heilbrigðiskerfis sem nú er við lýði hefur tekið langan tíma. Samvinna er milli stofnana og mismunandi rekstrarform ganga vel. Sviptingar á þessu kerfi geta ekki orðið til góðs. Það tekur langan tíma að vinna upp það sem hægt er að slá út af borðinu í einu vetfangi. Það er líka kostnaðarsamt. Að flýta sér hægt og vanda til verks er nauðsyn.

Læknar vilja standa vörð um þjónustu við sjúklinga, öryggi þeirra og heilbrigðiskerfið okkar allt. Læknar hafa margt um stjórnun og skipulag heilbrigðisþjónustu að segja. Málþing lækna, m.a. á Læknadögum, ritröð í Læknablaðið og þjóðfundur lækna á dögunum sýna það glöggt. Læknar eru sammála um mörg góð og merk gildi, eins og lesa má úr niðurstöðum Þjóðfundar lækna í vetur. Fagmennska, ábyrgð, þjónusta, aðgengi, jöfnuður, menntun, rannsóknir, skilvirkni, samvinna, skipulag . . .

Það getur ekki verið til annars en góðs að treysta læknum meira og betur til stjórnunar og ákvarðana í heilbrigðiskerfinu. Hafa þá með í ráðum. Að hvetja lækna til að bjóða  sig meira fram. Margir læknar hafa mikla reynslu og þekkingu á rekstri, hagkvæmni, stjórnun og  skipulagi, í viðbót við sína faglegu þekkingu í læknisfræði. Við allar breytingar þarf að huga að langtíma áhrifum og það er ekki gert nema með þekkingu þeirra sem vinna í faginu.

Það var afar ánægjulegt að vera í hópi 120 kollega á framhaldsaðalfundi Læknafélags Reykjavíkur í byrjun júní. Fjórir  frambjóðendur voru til embættis formanns félagsins. Þetta er góðs viti og vonandi verður framhald á áhuga og þátttöku margra lækna til félagsstarfa, umræðna og samstöðu. Mönnum var þar, eins og víðar í hópi lækna, tíðrætt um að verja góða og faglega heilbrigðisþjónustu við sjúklinga okkar. Samstaða og þátttaka lækna til þess verður öflugt vopn í þeirri baráttu.

Jú, ég held það séu enn frekari blikur á lofti.