Umræða og fréttir

Læknafélag Íslands efndi til fundar fimmtudaginn 5. september um  slæmt ástand á lyflækningasviði Landspítalans og þarf vart að tíunda það efni frekar svo fyrirferðarmikil sem umræðan hefur verið bæði á undan og í kjölfar fundarins. Allir eru sammála um að aðgerða sé þörf, nákvæmlega hvaða aðgerða grípa skuli til er tekist á um  og veldur þar hver á heldur. Ekki er vafi að fundurinn skilaði umtalsverðum árangri en í kjölfar hans kynnti heilbrigðisráðherra tillögur til úrbóta á lyflækningasviði Landspítalans.

Í umræðum að loknum framsöguerindum kom fram að lyflækningasviðið sem stærsta svið spítalans er í mörgum skilningi kjarni starfsemi alls spítalans; flestar aðrar deildir reiða sig á samstarf og samvinnu við lyflækningadeildir, hvort heldur eru aðgerðadeildir eða hinar ýmsu göngudeildir og slæmt ástand á lyflækningadeildum snertir því nánast alla starfsemi spítalans.

Áhugi og áhyggjur læknastéttarinnar birtust glöggt í þeirri staðreynd að ríflega 100 manns sóttu fundinn í Hlíðasmára og aðrir 250 fylgdust með í beinni útsendingu á lokaðri heimasíðu Læknafélagsins. Lætur nærri að um 40% starfandi lækna í landinu hafi því fylgst með fundinum og líklega enn fleiri skoðað upptöku af honum síðar.

Í samtali við Læknablaðið að loknum fundinum kvaðst Þorbjörn Jónsson ánægður með mætinguna á fundinn og ekki síður hversu margir fylgdust með fundinum á netinu. „Ég get fullyrt að við munum sýna svona mikilvæga fundi á netinu í framtíðinni og efla þannig tengsl við almenna lækna. Það er mikilvægt,“ sagði Þorbjörn.


Ingibjörg Kristjánsdóttir.

Fjölmargar hugmyndir að lausnum

Sex læknar lyflækningasviðs höfðu framsögu á fundinum og lýstu þeir hver frá sínum bæjardyrum ástandi á deildum sviðsins sérstaklega og spítalanum almennt. Þetta voru þau Helga Ágústa Sigurjónsdóttir innkirtlalæknir, Friðbjörn Sigurðsson krabbameinslæknir, Runólfur Pálsson nýrnalæknir og formaður Félags lyflækna, Þorbjörn Guðjónsson hjartalæknir, Ingibjörg Kristjánsdóttir læknir fyrir Félag almennra lækna og Magnús Karl Magnússon deildarforseti læknadeildar Háskóla Íslands. Glærur með erindum þeirra liggja frammi á heimasíðu Læknafélagsins, www.lis.is

Framsögumenn nefndu ýmsar leiðir til að leysa vandann og bentu einnig á að lausnir hefðu verið lagðar fram á undanförnum mánuðum og misserum enda væri vandinn ekki nýtilkominn. Kom fram að stjórnendur spítalans hafa lítt eða ekki sinnt þeim tillögum til þessa.

Varla þarf að tíunda hér í Læknablaðinu hversu umfangsmiklar nútímalyflækningar eru og að undirsérgreinar lyflækninga eru fjölmargar. Ekki er þó víst að allur almenningur geri sér grein fyrir umfanginu eða átti sig á því hversu margar sérgreinar læknisfræði heyra undir lyflækningar og að innan lyflækningasviðs eru margar sérstakar deildir. Var vakin athygli á þessu á fundinum og ákveðið að birta þessu til glöggvunar upptalningu sérgreina lyflækninga í greinargerð með ályktun fundarins.

Heilbrigðisráðherra ávarpaði fundinn að loknum framsöguerindum og kvaðst hafa saknað þess að heyra ekki tillögur til lausnar vandanum, heldur aðeins lýsingar á ástandi. Kom það mörgum fundarmanna í opna skjöldu sem töldu sig einmitt hafa hlýtt á hið gagnstæða í framsöguerindunum.

Verður að geta þess að í kjölfar fundarins sendu framsögumenn ráðherra greinargerð með ályktun fundarins þar sem fram koma ýmsar tillögur til úrbóta auk þess sem lausnir er nefndar voru í framsöguerindum þeirra voru tíundaðar frekar.

Í umræðum kom fram að fundarmönnum þætti undarlegt að launamál lækna væru ekki rædd á fundinum en þau væru þó ein meginástæða atgervisflótta almennra lækna og sérfræðinga af spítalanum, ásamt tregðu íslenskra sérfræðinga við störf erlendis til að flytja heim aftur.

„Það gladdi mig sérstaklega að Kristján Þór Júlíusson heilbrigðisráðherra gat setið fundinn ásamt sínu fólki úr ráðuneytinu. Góður hópur frummælenda ræddi málið ítarlega og vonandi hafa vandamál, ekki bara lyflækningasviðsins heldur Landspítalans alls, skýrst í huga ráðherrans. Læknar Landspítalans búa yfir mikilli þekkingu á starfseminni og þeir hafa margvísilegar lausnir á takteinum, stórar og smáar, og það er vert fyrir stjórnendur að gefa þeim góðan gaum. Það má ekki heldur gleyma því að sérfræðilæknar hér á landi hafa flestir hlotið menntun sína og starfað erlendis á góðum sjúkrahúsum, oft viðurkenndum háskólasjúkrahúsum, og þekkja því vel hvernig reka má starfsemina á skilvirkan hátt. Ef hlustað er á starfsmenn er líklegra að hægt sé að fá þá í lið með sér við breytingar sem vinna á vandamálunum, þetta er hópvinna,“ sagði Þorbjörn Jónsson formaður LÍ.

Helga Ágústa Sigurjónsdóttir

Fundurinn skilaði verulegum árangri

Óhætt er að segja að sú umfjöllun sem Læknafélag Íslands beitti sér fyrir um vandamál lyflækningasviðs Landspítalans hafi skilað árangri. Nákvæmlega einni viku eftir umræðufundinn í Læknafélaginu lagði heilbrigðisráðherra fram tillögur til lausnar á vanda lyflækningasviðsins og voru þær að mörgu leyti samhljóða tillögum þeirra lækna sem verið höfðu frummælendur á umræðufundinum í Læknafélaginu.

„Þetta sýnir að læknar geta haft áhrif ef þeir beita sér. Tillögur ráðherra leysa kannski ekki allan vandann, en einhvers staðar þarf að byrja. Ég fagna því að komin er almennileg hreyfing á þetta mál,“ sagði Þorbjörn ennfremur.

„Eins og ég sé þetta eftir þrengingar undanfarinna ára er fjárskortur ein meginrót vandans, því má ekki gleyma. Fjárveitingavaldið, Alþingi Íslendinga, ákvað að skera framlög til heilbrigðismála verulega niður mörg ár í röð og það hefur leitt til þess að stjórnendur heilbrigðisstofnana hafa þurft að taka óæskilegar ákvarðanir. Landspítalinn og margar aðrar heilbrigðisstofnanir eru illa aðkrepptar eftir niðurskurð undanfarinna ára. Vonandi stuðlar fundurinn og fjölmiðlaumræðan í kjölfarið að því að stjórnvöld sjái sér fært að auka nú þegar fjárframlög til spítalans, það þarf að verða strax með nýjum fjárlögum,“ segir Þorbjörn Jónsson.

„Læknar geta haft áhrif ef þeir beita sér,” segir Þorbjörn Jónsson
formaður Læknafélags Íslands.