Umræða og fréttir

Mikil umræða hefur orðið að undanförnu um byggingu nýs Landspítala. Málið hefur verið í undirbúningi frá sameiningu sjúkrahúsanna í Reykjavík árið 2000. Tilgangurinn með framkvæmdinni er að stórbæta aðstöðu fyrir sjúklinga og starfsfólk á mikilvægustu heilbrigðisstofnun landsins, hagræða í rekstri og búa í haginn fyrir komandi kynslóðir.

Fjölmargir gestir voru á fundi Læknafélags Reykjavíkur um nýjan Landspítala og hver með sína
skoðun á málinu. Ljósmynd Þorsteinn Gunnarsson/KOM

Hér er um að ræða stærsta fjárfestingarverkefni sem þjóðfélagið stendur frammi fyrir um þessar mundir. Kostnaður fyrsta áfanga gæti orðið 80-100 milljarðar króna ef háskólabyggingar eru taldar með. Það er því ekki að undra þótt margir vilji tjá sig um málið og skoðanir séu skiptar um ýmsa þætti þess.

Eftir að deiliskipulagstillaga fyrir Landspítala við Hringbraut var kynnt hafa virtir arkitektar og skipulagsfræðingar gagnrýnt þau áform sem fyrir liggja. Þeir telja að það byggingamagn sem um ræðir rúmist illa á lóðinni sunnan gamla Landspítalans. Þá rími spítalabyggingarnar ekki við lágreista byggðina í Þingholtunum. Spítalinn verði í miðju íbúðahverfi og augljóst sé að jafn stór vinnustaður muni skapa vandamál við aðgengi og umferð um svæðið. Svo virðist sem litið hafi verið framhjá þessum staðreyndum í forsendum staðarvalsins en þess í stað lögð höfuðáhersla á nálægð við Háskóla Íslands.

Aðkoma lækna að lykilákvörðunum málsins hefur verið takmörkuð til þessa. Læknar hafa þó líklega mesta þekkingu á því hvað til þarf til þess að hanna góðan spítala. Margir læknar hafa bent á að núverandi tillaga geri ráð fyrir fremur lágum byggingum með talsverðri fjarlægð milli deilda. Legudeildir í gamla Landspítalanum verða áfram notaðar eftir byggingu fyrsta áfanga. Þannig verður starfsemin dreifð í mörgum húsum með umferð um tengiganga sem skapar óhagræði fyrir sjúklinga og starfsfólk. Læknar hafa bent á að skynsamlegra væri að byggja hærri hús til að stytta fjarlægðir innan spítalans og gera hann þannig notendavænni.

Meðal lækna er ekki um það deilt að sameining Landspítalans á einum stað sé mikið hagsmunamál fyrir heilbrigðisþjónustuna í landinu. Nýr spítali sem uppfyllir nútímakröfur um húsnæði og aðstöðu fyrir sjúklinga og starfsfólk mun auka möguleika á því að veita hér áfram bestu heilbrigisþjónustu sem völ er á um langa framtíð. Einmitt þess vegna er svo mikið í húfi að vel takist til. 

Læknar vilja leggja sitt af mörkum til þess að hagkvæmasti og besti kosturinn verði fyrir valinu og hönnunin taki fyrst og fremst mið af þörfum sjúklinga og starfsfólks. Læknafélag Reykjavíkur ákvað því að halda opinn fund um málið á Grand Hótel í Reykjavík fimmtudaginn 6. október, í þeim tilgangi að efla umræður um málið.

Á fundinum voru flutt fimm framsöguerindi. Jóhannes Gunnarsson læknisfræðilegur verkefnastjóri byggingarnefndar skýrði forsendur sameiningarinnar og þann ávinning sem af henni mundi hljótast. Helgi Már Halldórsson arkitekt kynnti verðlaunatillögu SPITAL-hópsins sem gengur út frá því að spítalabyggingarnar verði hluti af framtíðarborgarmynd Reykjavíkur og tengist Háskóla Íslands og Vatnsmýrarsvæðinu. Þá lýsti hann skipulagi spítalans eftir fyrsta áfanga og seinni áfanga og hugmyndum um nýtingu eldri bygginga.

Páll Torfi Önundarson yfirlæknir á Landspítala kynnti hugmyndir sínar um að byggja spítalann upp á norðurhluta Landspítalalóðarinnar. Með því fengist meiri samþjöppun í starfsemina með meiri hagkvæmni og betri aðstöðu fyrir sjúklinga og starfsfólk. Páll taldi einnig að ásýnd borgarinnar yrði fallegri með þessum valkosti.

Örn Þór Halldórsson arkitekt rifjaði upp álit erlendu ráðgjafafyrirtækjanna Ementor og White-arkitekta um að spítalinn yrði byggður á lóð Borgarspítalans í Fossvogi. Taldi hann að sú staðsetning væri heppilegri með tilliti til aðgengis að spítalanum og að auðveldara væri að byggja hann upp í áföngum. Einnig yrði betra að koma fyrir tengingum við það hús sem fyrir er og mundi það leiða til hagkvæmni þegar til lengri tíma væri litið.

Katrín Ólafsdóttir hagfræðingur fjallaði um fjármálahlið verkefnisins og nefndi að ekki lægju fyrir núvirðisútreikningar fyrir verkefnið. Þá væri hæpið að reikna með því að rekstrarhagræðing borgaði upp byggingarkostnað eins og fullyrt hefur verið af yfirvöldum. Taldi hún þó ekki útilokað að verkefnið þætti það mikilvægt að farið yrði af stað þrátt fyrir það. Að loknum framsöguerindum voru fyrirspurnir og umræður. Ýmsar áhugaverðar ábendingar komu frá fundarmönnum sem voru um 120. Glærur frummælenda eru nú aðgengilegar á opnum vef Læknafélags Íslands, www.lis.is

Velferðarráðherra, Guðbjartur Hannesson, var meðal fundarmanna og flutti stutt ávarp í lok umræðna þar sem hann lagði áherslu á mikilvægi verkefnisins. Það væri nú til skoðunar hjá skipulagsyfirvöldum í Reykjavík og að þeirri umfjöllun lokinni gæfist kostur á að gera athugasemdir. Síðan færi málið til Alþingis til afgreiðslu á vormisseri 2012.