Umræða og fréttir

Stjórn Læknafélags Íslands hélt árlegan vorfund sinn 28. mars síðastliðinn. Þema fundarins var rafræn sjúkraskrá. Framsögu höfðu nokkrir góðir gestir og röktu þeir ýmsar hliðar á þessu verkefni.

María Heimisdóttir gerði grein fyrir stöðu rafrænnar skráningar á Landspítala. Stefnt er að vistun allra gagna með rafrænum hætti og áhugi er á samvinnu við aðrar sjúkrastofnanir. Áhersla hefur til þessa verið lögð á rafræn lyfjafyrirmæli og rannsóknaniðurstöður. Fyrirhuguð er að setja á fót svokallaða Heilsugátt. Hún er hugsuð sem anddyri eða gátt starfsmanna að upplýsingum sem síðan er að finna í mismunandi gagnasöfnum. Þá er unnið að uppbyggingu upplýsingasíðna fyrir sjúklinga og aðstandendur.

Torfi Magnússon reifaði þau lög og reglur sem gilda um skráningu og meðferð rafrænnar sjúkraskrár bæði hér á landi og í öðrum Evrópulöndum. Ljóst er að huga verður vel að persónuverndarsjónarmiðum. Gæta þarf vel að því hvað er skráð og ekki síður hverjir hafa aðgang að þeim upplýsingum. Einnig þarf að huga vandlega að heimildum til að miðla upplýsingum milli stofnana.

Valgerður Gunnarsdóttir kynnti stöðu mála hjá heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Líkt og á Landspítala er markmiðið að auka gæði og hagræðingu í pappírslausu umhverfi. Læknabréf berast nú rafrænt frá spítalanum til heilsugæslunnar og nokkurt aðgengi er að rannsóknakerfum. Unnið er að sameiginlegri sjúkraskrá sjúklings sem allar heilsugsælustöðvar hafi aðgang að. Áhugavert þróunarverkefni er í gangi við heilsugæslustöðina í Álfheimum sem gerir sjúklingum meðal annars kleift að senda inn rafrænt fyrirspurnir varðandi tímapantanir og lyfseðlaendurnýjanir.

Guðrún Auður Harðardóttir lýsti sjónarmiðum ráðuneytis. Ljóst er að mikill áhugi er almennt fyrir aukinni rafrænni stjórnsýslu hér á landi og rafræna sjúkraskrá má nýta með hliðsjón af klínískum leiðbeiningum og öðrum gæðavísum. Hér eins og víðar hefur fjármagnsskortur tafið vinnu.

Sigurður Guðmundsson landlæknir tók síðastur til máls á þessu ágæta málþingi. Hann rakti eftirlits- og skráningarhlutverk landlæknisembættisins og nauðsyn skráningar til grundvallar allrar framtíðargreiningar og stefnumörkunar í heilbrigðiskerfinu. Finna þarf jafnvægi milli persónuverndar sjúklinga og öryggis með tilliti til aðgangsheimilda.

Hinn 22. apríl síðastliðinn var haldinn mjög áhugaverður fræðslufundur á vegum "Fókus" í fundarsal læknafélaganna um rafræna lyfseðla. Frummælendur voru Gunnar Alexander Ólafsson frá heilbrigðisráðuneytinu, Arnar Þór Guðmundsson heilsugæslulæknir á Selfossi og Þórbergur Egilsson forstöðumaður lyfja- og þróunarsviðs Lyfju. Fram kom að nú í næsta mánuði er fyrirhugað að unnt verði með hugbúnaði Heklu að senda rafræna lyfseðla frá sjúkrahúsum og heilsugæslustöðvum á höfuðborgarsvæðinu. Þessi möguleiki hefur verið fyrir hendi á landsbyggðinni um nokkurt skeið og er reynslan frá Selfossi góð.

Af framansögðu má ráða að mikill gangur er í rafrænni meðferð sjúkragagna hér á landi og er það vel. Séu hagsmunir og öryggi sjúklinga höfð að leiðarljósi verður auðvelt að þróa slík kerfi hér á landi og reyndar höfum við allar forsendur til að vera í fararbroddi á þessu sviði meðal vestrænna þjóða. Að mínu viti er mikilvægt að hér á landi verði komið á fót heilbrigðisneti á landsvísu er taki til allra þátta heilbrigðisþjónustunnar. Þá ætti einu að gilda hvort sjúklingur leiti til heilsugæslustöðvar, sjúkrahúss eða sjálfstæðrar lækningastofnunar, - alls staðar ættu læknar að komast að nýjustu og áreiðanlegustu upplýsingum um sjúklinginn, heilsufarssögu, lyfjatöku, ofnæmi, blóð- og myndgreiningarrannsóknir. Það segir sig sjálft að slíkar upplýsingar myndu auka öryggi í meðferð sjúklinga og draga úr tvítekningu hvað rannsóknir varðar.

Að lokum hvet ég lækna til að mæta á félagsfund Læknafélags Reykjavíkur sem haldinn verður um þessi mál 20. maí næstkomandi klukkan 20.00 í húsakynnum læknafélaganna. Frummælendur verða meðal annarra úr þeim hópi sem hér hefur verið nefndur að framan. Búast má við líflegum og skemmtilegum umræðum sem vonandi munu þoka þessu mikilvæga máli nokkuð á leið.