Í tveimur síðustu pistlum hefur verið beðið um athugasemdir, aðrar hugmyndir eða rökstudda gagnrýni á ýmsar þær tillögur, sem settar hafa verið fram í pistlum undanfarinna þriggja ára. Viðbrögð hafa orðið nokkur, en fleiri góðir áhugamenn um íslenskun læknisfræðiheita mættu gjarnan láta frá sér heyra. Upptalningu á tilnefndum eldri verkefnum lýkur í þessum pistli og lýsing á nokkrum viðbrögðum hefst.

Night terrors

Í 160. pistli var minnst á svefnröskun hjá ungum börnum, night terror eða night terrors. Stungið var upp á að íslensku heitin yrðu næturógn, næturógnir, svefnógn eða svefnógnir.

Erythema nodosum

Þetta fyrirbæri var rætt í 158. og 161. pistli, rauðir bólguþrimlar, sem komið geta fram í húð og stafa af ofnæmisviðbrögðum við vissum sýkingum og lyfjum. Tilgreind voru í stafrófsröð heitin hnútarós, hnútrós, rósahnútar, þrimlaroði, þrimlasótt og þrimlaroðaþot. Undirritaður taldi að heitið þrimlaroði dygði vel.

Reversibility test

Um er að ræða klínískt próf sem gert er hjá astmasjúklingum og þeim sem grunaðir eru um astma. Loftflæði er mælt með öndunarmæli fyrir og eftir lyfjagjöf. Við umfjöllun í 162. pistli var því lýst hvernig búa mætti til íslensk heiti með beinni þýðingu: afturbatapróf, afturkræfnipróf, afturkvæmnipróf, gagnhverfnipróf, umhverfupróf og viðsnúningspróf. Undirritaður stakk einnig upp á heitunum bötunarpróf og meðferðarpróf.

Tól og tæki

Í 162. pistli var rætt um áhöld, verkfæri, tól og tæki, sem undirritaður vill aðgreina á hefðbundinn hátt. Hann lagðist gegn því að spurningalistar og skráningargögn af ýmsu tagi væru nefnd tæki, á þeirri forsendu að orðið tæki hefði verið notað um vélar eða vélræn verkfæri. Hann lagði til að fyrrgreind hjálpargögn nefndust rannsóknartól eða greiningartól. Hér lýkur upptalningunni á eldri verkefnum og viðbrögð taka við.

Cerclage

Hildur Harðardóttir, yfirlæknir, sendi tölvupóst og sagðist greiða heitinu hringsaumur sitt atkvæði. Reynir Tómas Geirsson, prófessor, sagðist einnig ánægður með það heiti, en vildi þó tryggja að heitið væri gegnsætt fyrir sjúklinga með því að nota heitið leghálssaumur um saum sem settur væri á legháls.

Svæsni

Guðmundur Georgsson, prófessor emeritus, benti réttilega á að oft væri hægt að þýða texta, þar sem enska orðið severity kæmi fyrir, án þess að nota íslenskt nafnorð. Dæmið: „The severity of her symptoms was such that she could not stay still.“ yrði þá þýtt þannig: „Einkenni hennar voru það svæsin að hún gat ekki verið kyrr“. Að öðru leyti sagðist Guðmundur ekki amast við nafnorðinu svæsni.

 

Mobilization

Guðmundur var ekki sáttur við íslenska heitið útleysing. Hann hnykkti enn fremur á því að í íslenskum þýðingum úr ensku bæri að forðast „nafnorðahröngl“. Hann leysti þannig úr tveimur fyrstu notkunardæmunum í 194. pistli: 1. ferð (í stað útleysing) frumna úr beinmerg, og 2. losun (í stað útlosun) efna úr forðabúri í vefjum eða frumum í líffæri. Í 3. og 4. dæmi vildi hann nota sagnorð í stað nafnorðanna virkjun og ræsing. Losun samvaxta (5. dæmi) og liðkun liðamóta (6. dæmi) sagðist hann geta sætt sig við.

 

Number needed to harm

Uggi Agnarsson, hjartalæknir, sendi tölvupóst og sagðist sáttur við heitið skaðatala, en setti einnig fram heitin miskatala og harmatala. Nefna má að Íslensk orðabók Eddu tilgreinir að nafnorðið miski merkir skaði eða tjón, samanber miskabætur.

 

Number needed to treat

Uggi kom einnig með þá athyglisverðu tillögu að nota mætti heitið fjöldaþörf um þann fjölda sjúklinga sem meðhöndla þarf til að tiltekinn árangur náist. Spyrja má þá hvort samsetningin fjöldaþörf til árangurs gefi ekki vísbendingu um sambærilega lausn fyrir fyrra verkefnið: fjöldaþörf til skaða eða miska.

 

Near-syncope

Loks vildi Uggi rifja upp nafnorðið ómegin. Íslensk orðabók Eddu segir frá því að orðið merki magnleysi, öngvit, samanber það að líða eða falla í ómegin.