Umræða og fréttir

Skipa á óháða nefnd atvika í heilbrigðiskerfinu, áþekka og rannsóknarnefnd samgönguslysa. Þetta segir Theódór Skúli Sigurðsson, formaður Félags sjúkrahúslækna. Undir það taka Steinunn Þórðardóttir, formaður Læknafélags Íslands, og Ólafur Baldursson, framkvæmdastjóri lækninga á Landspítala

Þau segja öll að ekki þurfi aðeins að skipa óháða nefnd heldur sé einnig mikilvægt að setja á laggirnar sjálfstætt embætti umboðsmanns sjúklinga, til að halda utan um þessi mál og styðja almennilega við sjúklinga og aðstandendur. Theódór hélt utan um málþing um réttarstöðu heilbrigðisstarfsmanna í síbreytilegu lagaumhverfi á Læknadögum.

Theódór Skúli hélt utan um málþing um réttarstöðu heilbrigðisstarfsmanna í síbreytilegu lagaumhverfi á Læknadögum. Mynd / gag

„Ég myndi vilja að aðkoma lögreglu yrði engin á frumstigum alvarlegra atvika og aðeins ef fullvissa fæst um að málin eigi heima þar,“ segir Theódór við Læknablaðið en ítrekar að hafi heilbrigðisstarfsmaður af ásetningi unnið sjúklingi skaða sé það alltaf lögreglumál. Undir þetta taka Steinunn og Ólafur einnig en hann sat í starfshópi sem skilaði skýrslu um úrbætur vegna alvarlegra atvika í heilbrigðisþjónustu í september 2015.

Theódór opnaði sig á Læknadögum um líðan sína við andlát lítils drengs sem veiktist alvarlega í kjölfar hlaupabólu í Lundi í Svíþjóð.

„Hann deyr í höndunum á mér þegar ég er að undirbúa hann fárveikan fyrir öndunarvél,“ segir hann. Mikil töf hafi orðið á réttri meðferð af ótta við hlaupabólusmit innan Barnaspítalans, og skýrst hafi við rótargreiningu á málinu að enginn sinnti barninu almennilega þá 20 klukkutíma sem það hafði verið á spítalanum en tugir streymt að þegar endurlífgun hófst.

„Ég var ónýtur eftir að endurlífgunin tókst ekki. Þrjátíu manns streyma úr stofunni og eftir stend ég, aftengi barnið úr öndunarvélinni og rétti foreldrunum.“ Andlátið hafi verið mikið áfall og enn meira þegar hann áttaði sig á að fólk vissi af kerfislægum brestum í aðstöðunni innan spítalans. Foreldrarnir hafi ekki ásakað hann enda séð að allt hafi verið reynt á þessari 20. stundu sem barnið var á spítalanum og hjá honum.

„Verkferlar á þessum spítala eru nú allt aðrir þegar barn kemur inn með hlaupabólu og sýklasótt,“ segir hann og lýsir því hvernig Barnaspítalanum í Lundi hafi verið breytt í kjölfarið.

„Á þessum tímapunkti ákvað ég að verða betri læknir,“ segir Theódór og að það geri hann með því að berjast fyrir betri aðbúnaði starfsmanna og því að læknar hér á landi fái tækifæri til að læra af reynslunni. Þeir eigi ekki að þurfa að óttast málsókn og persónulega ábyrgð, verði kerfislæg mistök í þjónustunni.

„Það er til skammar að skýrsla um alvarleg atvik í heilbrigðisþjónustu sem kom fram fyrir 7 árum sé ekki komin lengra í kerfinu og fyrst núna verið að skipa starfshóp um að taka málið lengra,“ segir hann.

Hann væntir þess að breytingar verði gerðar sem haldi utan um heilbrigðisstarfsmanninn þannig að upplýsingaöflunin hverju sinni verði nýtt til að bæta öryggi sjúklinga en ekki notuð gegn starfsmanninum. Ef starfsmenn treysti þessu, komi uppspretta mistakanna upp á yfirborðið.

„Þá getum við fyrirbyggt atvikin og aukið öryggi sjúklinga. Þá geta sjúklingar og aðstandendur fengið að vita hvað gerðist og starfsmenn viðurkennt ef eitthvað fer úrskeiðis. Mér finnst skipta öllu máli að fólk geti dregið lærdóm af mistökum sínum.“

Ráð Theódórs

• Skráið alltaf allt niður í sjúkraskrá, fari eitthvað úrskeiðis
• Upplýsið sjúkling/aðstandendur strax augliti til auglitis
• Mætið aldrei í viðtal strax eftir óvænt atvik
• Mætið aldrei ein í viðtal eftir óvænt atvik
• Ekki fara beint úr alvarlegu atviki í að sinna næsta sjúklingi – þú þarft að ná áttum